Ciechanowskie kobiety: od Dobrogniewy do Dody

W Dniu Kobiet przypominamy bardziej lub mniej znane damy, który w różny sposób zapisały, lub wciąż zapisują się w historii Ciechanowa.

 Z legend i historii

Dobrogniewa – legendarna małżonka równie legendarnego Ciechana, czyli założyciela naszego miasta. Urodziła mu dziesięciu synów, którzy położyli podwaliny pod potęgę przyszłego plemienia Ciechanowiców.

Hanna – córka Wszebora, komesa ciechanowskiego. Tragiczna bohaterka powieści Zygmunta Krasińskiego „Władysław Herman i jego dwór”. Porwana do Płocka i tam zamordowana. Można by ją uznać za patronkę ciechanowskich instytucji likwidowanych i przenoszonych do innych miast.

Eufemia – żona ks. mazowieckiego Siemowita. Fundatorka – razem z mężem – ciechanowskich kościołów. Aktywność tej, żyjącej w XIV w. pary, w dziedzinie budownictwa sakralnego doścignięto w Ciechanowie dopiero w drugiej połowie XX w.

Anna Danuta – Litwinka, córka Kiejstuta, siostra Witolda, żona ks. mazowieckiego Janusza. Wraz z mężem rozsławiona przez Sienkiewicza w „Krzyżakach”, bohaterka jednego z ulubionych filmów mojego dzieciństwa – „Pierścień księżnej Anny”.

Danuśka Jurandówna – któż nie wzruszył się nad jej tragicznym losem? Któż w Ciechanowie nie znał kawiarni „Danuśka”?

Bona Sforza – po śmierci męża – Zygmunta Starego dostała Ciechanów jako tzw. oprawę wdowią, a nam dała, oprócz włoszczyzny, podobno także nazwę Łydyni, Lidyni.

 W pracy i walce

Aleksandra Bąkowska – bez jej hojności Aleksander Świętochowski zdziałałby niewiele. Bez ustawy o parytetach założyła szkołę dla dziewcząt wiejskich.

Maria Konopnicka – Rota, Wiersz na otwarcie Domu Ludowego w Ciechanowie, ulica, dom kultury, pomniki.

Julia Kratowska – przedwojenna senator RP. Ma dziś w Ciechanowie ulicę swego imienia. Co prawda radni początkowo „przechrzcili” panią senator na „Krotowską”, ale później błąd ten naprawiono.

Zenobia Jelińska, Kazimiera Grzelak – patriotki z Armii Krajowej powieszone przez niemieckich oprawców na dziedzińcu ciechanowskiego Zamku.

Roza Robota – Żydówka, ofiara Auschwitz-Birkenau, bohaterka obozowej konspiracji.

 Lata współczesne

Hanna Długoszewska-Nadratowska – dyrektor Muzeum Szlachty Mazowieckiej.

Janina Fetlińska – senator RP, dr nauk pięlęgniarskich, społeczniczka, radna. Autorka wielu incjatyw – m.in. współtwórczyni ciechanowskiej PWSZ, szefowa oddziału Mazowieckiego Centrum Zdrowia Publicznego. Zginęła w tragicznej katastrofie pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 r., wraz z prezydentem Lechem Kaczyńskim i 94 pozostałymi członkami polskiej delegacji na obchody rocznicy Zbrodni Katyńskiej.

Ewa Gładysz – wiceprezydent Ciechanowa, w przeszłości m.in. szefowa Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Ciechanowie. „Silna” kobieta ciechanowskiego samorządu.

Henryka Romanow – ciechanowianka z „importu”, była dyrektor Specjalistycznego Szpitala Zespolonego, była radna powiatowa, w Ciechanowie szybko otrzymała przydomek „Caryca”.

Hanna Jaroszewska – obecna dyrektor szpitala, również z „importu”. Zadanie ma niełatwe – redukcja zadłużenia i redukcja personelu.

Teresa Kaczorowska – dziennikarka, poetka, pisarka, plastyczka, społeczniczka – po prostu ciechanowska „Kobieta Renesansu”.

Wiesława Krawczyk – także z „importu”, szefowa powiatowego Sanepidu, radna Sejmiku Wojewódzkiego.

Elżbieta Latko – Radna miejska i dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy.

Dorota Rabczewska, Doda – piosenkarka, córka znanego niegdyś sztangisty, dziś radnego miejskiego Pawła Rabczewskiego.

Kasia Struss (Strusińska) – modelka ze światowej czołówki.

Elżbieta Szymanik – przykład udanej ekspansji ciechanowskich pań – wicedyrektorka Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Projektów Unijnych, wcześniej m.in. wójt Krasnego i szefowa ciechanowskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Pracy.

 Panie w ciechanowskich mediach

Ewa Blankiewicz – rzeczniczka prasowa prezydenta Ciechanowa.

Julitta Borowska – redaktor naczelna Extra Ciechanowa.

Jolanta Grudzińska, Katarzyna Kozłowska, Monika Szyperska – dziennikarki Katolickiego Radia Ciechanów.

Ewa Stangrodzka – dziennikarka Tygodnika Ciechanowskiego

Barbara Tokarska – rzeczniczka prasowa starosty ciechanowskiego.

 

Powyższe zestawienie jest oczywiście bardzo subiektywne. Pokazuje jednak, że i bez ustawowego wspomagania kobiety doskonale dają sobie radę.

Marek Szyperski