Muzeum w sieci: Miejsca związane z Krasińskimi – Krasnosielc

W tym tygodniu w cyklu „Miejsca związane z Krasińskimi” chcemy wspomnieć w kilku słowach o kościele w miejscowości Krasnosielc, która do czasu przejęcia przez Krasińskich nosiła nazwę Sielc.

Kościół parafialny w Krasnosielcu — XV–wiecznym Sielcu — erygowany został w 1386 r. z tego okresu pochodzi pierwsza wzmianka o parafii świętego Jana Kantego. Jednak najstarsze, jak dotąd, poświadczenie Sielca odnajdujemy w liście komtura ostródzkiego Henryka Holta z 15 lutego 1413 r., skierowanym do wielkiego mistrza Henryka von Plauena. Co prawda sam dokument pochodzi z XV w., ale mówi o objeździe granicznym, który miał miejsce w 1374 r. Wśród towarzyszących księciu mazowieckiemu osób odnajdujemy dwie związane z Krasnosielcem. Jak ustaliła prof. Elżbieta Kowalczyk pierwszą jest Paszko (Paweł) z Radzanowa. W 1386 r. przy okazji erekcji kościoła parafialnego w Sielcu dowiadujemy się, że był także właścicielem tej wsi. Drugą osobą związaną z tą miejscowością, a biorącą udział w omawianym objeździe, jest Tomasz Michałowicz sołtys Sielca.

Do tej pory jednoznacznie nie ustalono w jakich okolicznościach przedstawiciele rodziny Krasińskich zostali właścicielami Sielca i okolicznych miejscowości. Zapewne proces przejmowania tzw. klucza krasnosielckiego trwał wiele lat. Wiadomo, że Krasińscy najpierw zostali właścicielami dóbr wokół Sielca, które przejęli drogą wykupu. Z ich nazwiskiem wiąże się przede wszystkim zmiana nazwy miejscowości z Sielc na Krasnosielc oraz kilka lat świetności, gdy miejscowość ta posiadała prawa miejskie. Obecna, murowana świątynia została wzniesiona w latach 1790-1792 jako trzecia z kolei. Ufundowana została przez Kazimierza Krasińskiego, oboźnego koronnego, starostę nowokorczyńskiego, krasnostawskiego i przasnyskiego oraz jego małżonkę Annę z Ossolińskich. Kazimierz Krasiński, fundując kościół, spełnił wolę Jana Chryzostoma Krasińskiego, biskupa sufragana chełmskiego, od którego otrzymał Krasnosielc i klucz płodownicki w ziemi ciechanowskiej. Kościół został wybudowany według projektu architekta Hilarego Szpilowskiego, który zaprojektował również w krasnosieleckiej świątyni ambonę i chrzcielnicę.
Ukończona świątynia pod wezwaniem św. Jana Kantego, została konsekrowana w dniu 29 września 1799 r. przez biskupa płockiego Onufrego Kajetana Szembeka. Wnętrze kościoła zdobią min. obrazy, których autorstwo przypisuje się wybitnemu artyście końca XVIII w. Franciszkowi Smuglewiczowi.

Opracował: kustosz Wojciech Jerzy Górczyk – Dział Naukowo – Wydawniczy/Muzeum Romantyzmu w Opinogórze