Codzienne decyzje konsumenckie mają realny wpływ na nasze otoczenie i przyszłość. Coraz więcej osób zwraca uwagę na społeczne aspekty swoich wyborów, wspierając organizacje, które łączą zarabianie z troską o lokalne społeczności.
Przykładem takiej inicjatywy jest sklep charytatywny Filantrop w Ciechanowie. Można w nim znaleźć wyjątkowe przedmioty „z drugiej ręki”, a dokonując zakupu wspierać osoby potrzebujące w tym regionie i pomagać tworzyć miejsca pracy dla osób z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Wybory, które mają znaczenie
Codziennie podejmujemy dziesiątki wyborów konsumenckich, od tego, co zjemy na obiad, gdzie wypijemy kawę, co kupimy przyjaciołom na urodziny i jak będziemy spędzać wolny czas. Te wybory mają wpływ nie tylko na naszą codzienność, ale także na świat, w którym żyjemy. W ostatnich latach rośnie świadomość na temat etycznej konsumpcji, zwłaszcza jeśli chodzi o ekologię i ochronę środowiska1. Aby ratować planetę, wiele osób ogranicza jedzenie mięsa, rezygnuje z plastiku i kupowania ubrań w sieciówkach lub bojkotuje koncerny, które przyczyniają się do degradacji środowiska. Dobrze jest myśleć globalnie, ale warto pamiętać, że nasze wybory konsumenckie mają wpływ na poziomie regionu, miasta czy dzielnicy. Dlatego warto wspierać przedsiębiorstwa społeczne – organizacje, które stawiają na zarabianie pieniędzy w taki sposób, aby jednocześnie przynosić korzyści lokalnej społeczności. Zamiast działać wyłącznie w oparciu o maksymalizację zysków, stawiają na pierwszym miejscu dobro wspólne. Właśnie do podejmowania społecznie dobrych wyborów konsumenckich zachęca kampania ES jak SukcES, której celem jest zachęcenie do tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej, a także zwiększenie ich roli w realizacji usług społecznych.
Dotrzeć do tych, którzy tego potrzebują
Przykładem przedsiębiorstwa skoncentrowanego na rozwiązywaniu lokalnych problemów jest Ciechanowskie Stowarzyszenie Filantrop, które prowadzi jeden z najstarszych w Polsce sklepów charytatywnych. W sklepie można kupić używaną odzież, sprzęt RTV i AGD, zabawki, meble i wyposażenie wnętrz oraz inne artykuły codziennego użytku. Część zysku przeznaczona jest na pomoc osobom potrzebującym z tego regionu poprzez m.in. zakup lekarstw, opłatę rachunków za prąd i gaz oraz czynszu, wsparcie kosztów leczenia osób niepełnosprawnych i drogich operacji. Pracownicy sklepu zaangażowani są w zbiórki żywności i dostarczanie pomocy żywnościowej we współpracy z Bankiem Żywności i Ośrodkami Pomocy Społecznej.
Sklep Filantrop to ważne miejsce dla lokalnej społeczności. – Mamy stałą grupę zaprzyjaźnionych klientów, którzy lubią odwiedzać nasz sklep, przekonani, że zawsze znajdą dla siebie coś ciekawego w niskiej cenie. Wielu z nich decyduje się na zakupy u nas, bo popierają ideę dawania drugiego życia przedmiotom w duchu „zero waste”. Wizyta w naszym sklepie dla części osób, szczególnie starszych, jest formą aktywności, kontaktu z ludźmi, bez konieczności dokonywania zakupów. Przychodzą, aby porozmawiać, zwierzyć się z przeżywanych problemów i podzielić się radościami. Nasz personel wychodzi naprzeciw również tym potrzebom – mówi Przemysław Bartczak, prezes Stowarzyszenia.
Miejsca pracy dla osób wykluczonych społecznie
W misję przedsiębiorstw społecznych wpisane jest nie tylko oferowanie wysokiej jakości produktów i usług, ale też wsparcie lokalnego rynku pracy. Podmioty ekonomii społecznej są transparentne w swoich działaniach i oferują uczciwe warunki pracy, zarówno dla swoich pracowników, jak i kontrahentów. Działają na rynku, starając się przede wszystkim odpowiedzieć na konkretny problem społeczny, jak np. brak pracy do osób z określonych grup społecznych. Zatrudniają osoby długotrwale bezrobotne, z niepełnosprawnościami lub osoby z innych marginalizowanych grup. W ten sposób tworzą zamknięte koło społecznego wsparcia poprzez pracę, a nie zasiłki czy opiekę
– Z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym spotykamy się na co dzień. Często to nasi sąsiedzi, rodzina, znajomi. Od początku działalności sklepu charytatywnego zatrudniliśmy w nim osoby zagrożone wykluczeniem jeśli chodzi o rynek pracy – emerytów, osoby bezrobotne, niepełnosprawne – mówi Przemysław Bartczak.
Dla wielu osób praca jest źródłem tożsamości i wartości. Zatrudnienie, szczególnie w organizacjach stawiających człowieka w centrum, daje pracownikom poczucie, że są doceniani i mają wpływ na funkcjonowanie społeczeństwa. Tacy pracownicy mają niższe ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych, takich jak depresja, lęki czy stres.
Ekonomia społeczna może być wyborem konsumenckim
O tym, jak założyć podmiot ekonomii społecznej lub wspierać ich funkcjonowanie można dowiedzieć się więcej w ramach kampanii społecznej „ES jak SukcES”. Celem kampanii jest popularyzacja idei ekonomii społecznej na Mazowszu, zachęcenie osób pracujących oraz szukających pracy do tworzenia nowych przedsiębiorstw społecznych oraz pokazanie, że alternatywna ścieżka kariery zawodowej jest możliwa. Kampania skierowana jest do osób zainteresowanych zmianą miejsca pracy, zdobyciem nowej pracy, osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, studentów i studentek, młodych rodziców wracających na rynek pracy i osób 50+, często z niego wykluczonych. Więcej informacji i materiałów na stronie www.esjaksukces.pl.
Kampania powstała dzięki wsparciu finansowemu ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. Organizatorami kampanii są Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Stowarzyszenie BORIS, Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej Siedlce, Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej Mazowsza Płockiego i Fundacja Fundusz Współpracy.