Upamiętnić ofiary ciechanowskiego obozu NKWD

Senator Jan Maria Jackowski zwrócił się do ministra obrony z wnioskiem o wydzielenie z dawnych ciechanowskich koszar obiektu na upamiętnienie polskich ofiar obozu sowieckiego NKWD, który działał w Ciechanowie przez kilka pierwszych miesięcy 1945 r.

[yframe url=’http://www.youtube.com/watch?v=EZoQBXqsAgA’]

Niestety – ministerstwo odpowiada, że upamiętnienie może mieć tylko formę tablicy pamiątkowej.Jak  podaje dr Mirosław Golon z Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Przeciwko Narodowi w Gdańsku – obóz w Ciechanowie (jeden z trzech tzw. obozów przejściowych II Frontu Białoruskiego, dwa pozostałe zorganizowano w Działdowie i Grudziądzu) powstał pod koniec stycznia 1945 r. Między lutym, a marcem tegoż roku z Ciechanowa do łagrów w Związku Sowieckim wyjechało 12 transportów głównie z mieszkańcami Północnego Mazowsza i Pomorza Nadwiślańskiego. W sumie – prawie 20 tys. więźniów. Nie tylko Polaków, ale także Niemców, Rosjan i Ukraińców.

Według dotychczasowych ustaleń obóz ten mieścił się u zbiegu obecnych ulic 17. Stycznia i Jesionowej. Tymczasem niedawno informowaliśmy, że Jacek Pawłowicz z Biura Edukacji Publicznej warszawskiego oddziału IPN odkrył w archiwach Instytutu dokumenty świadczące o tym, że obóz ten był zlokalizowany przede wszystkim na terenie koszar przy ul. Wojska Polskiego.

Dlatego też senator Jackowski złożył 9 stycznia br. oświadczenie w tej sprawie. Oto jego treść:

„W ostatnim czasie w archiwach IPN zostały odnalezione dokumenty świadczące o lokalizacji w Ciechanowie obozu przejściowego NKWD, w którym Sowieci mordowali i więzili żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej. Do obozu zostali zagnani(to odpowiednie słowo), bo byli gonieni pieszo, nie tylko Polacy z Mazowsza, lecz też z okolic Włocławka i Torunia, w liczbie kilkudziesięciu tysięcy. Już wcześniej , jako senator z okręgu ciechanowskiego otrzymywałem informacje od mieszkańców Ciechanowa o obozie, jednak nowe fakty na podstawie dokumentów zgromadzonych w IPN uszczegóławiają lokalizację obozu NKWD. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na tereny Północnego Mazowsza, obóz został zlokalizowany w koszarach jednostki wojskowej w Ciechanowie. Miejsce po byłym obozie NKWD,   powinno być upamiętnione, tak jak Polska potrafiła do tej pory upamiętniać miejsca martyrologii Polaków. W związku z tym zwracam się z uprzejmą prośbą o informację, czy możliwe jest wydzielenie z obecnych zabudowań po Jednostce Wojskowej 3791obiektu lub jego części, który po adaptacji mógłby spełniać rolę Izby Pamięci, ale też miejsca poznawania historii dla młodzieży. Pragnę poinformować, że z moich informacji wynika iż w zasobach archiwalnych IPN są  szczegółowe plany obozu NKWD w Ciechanowie”.

Niestety, Beata Oczkowicz  z ministerstwa odpisała senatorowi, że „strona wojskowa” nie dysponuje już dawnymi koszarami w Ciechanowie, ale Agencja Mienia Wojskowego. Dodała, że AMW „ zaproponowała upamiętnienie tego miejsca martyrologii w „sposób ogólnie przyjęty” – poprzez umieszczenie tablicy pamiątkowej. Na nic więcej nie pozwala wpisanie koszar do rejestru zabytków, co uniemożliwia ich podział.

Pełna treść ministerialnej odpowiedzi pod linkiem:

http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/dokumenty/stenogram/oswiadczenia/jackowski/2501o.pdf